Piłka nożna to z pewnością najpopularniejsza gra zespołowa w Polsce, jak i na całym świecie. Popularność tej dyscypliny widoczna jest przede wszystkim w szkołach oraz liczbie klubów, szkółek piłkarskich oraz klas sportowych o profilu „piłka nożna” powstałych w ostatnich dziesięcioleciach. Na jej atrakcyjność mają wpływ następujące cechy:
- Możliwość zaprezentowania walorów indywidualnych
- Specyfika gry
- Zespołowość działania
- Różnorodność „wyżycia się”
- Duża dostępność
- Atrakcyjność form rozgrywek
- Ruch na świeżym powietrzu
“Współczesna piłka nożna charakteryzuje się wysokim tempem gry, utrzymywanym przez cały mecz, perfekcyjnym poziomem umiejętności piłkarskich oraz bardzo dobrą organizacją działań na boisku. W grze na najwyższym poziomie od zawodnika wymaga się skutecznego, szybkiego operowania piłką pod presją czasu i przeciwnika, na małym skróconym i zawężonym polu gry. Rosnące wymagania stawiane zawodowym graczom powodują wzmożone poszukiwania nowych, bardziej efektywnych metod i programów pracy szkoleniowej na każdym etapie mistrzostwa sportowego. Grę w piłkę nożną należy rozpatrywać jako system, w którym zawodnicy, działając indywidualnie, grupowo lub zespołowo, wzajemnie na siebie wpływają, powodując niezliczoną liczbę potencjalnych sytuacji boiskowych”.
Powyższy fragment książki „Nowoczesne nauczanie i doskonalenie gry w piłkę nożną” stanowi swoistą ścieżkę jaką podążam w mojej pracy w Lech Poznań Football Academy. Jako trener staram się aby moi zawodnicy rozumieli grę, podejmowali decyzję na boisku w sposób świadomy, dlatego wszystkie moje działania treningowe stymulują zawodników do aktywnego rozwiązywania sytuacji boiskowych przy odpowiedniej intensywności. Najważniejszym celem pracy z młodzieżą jest ich rozwój indywidualny.
Henry Ford założyciel marki Ford Motor Company powiedział “Nic nie jest szczególnie trudne do zrobienia, jeśli tylko rozłożyć to na etapy”. Słowa te mają również przełożenie na kształtowanie zawodnika w piłce nożnej, gdzie występuje etapizacja szkolenia. Oczywiście każda kategoria wiekowa a co za tym idzie każdy etap szkolenia wymaga innego treningu oraz innego podejścia trenera do zawodników, dlatego uważam, że główną cechą dobrego trenera dzieci jest odpowiednie podejście psychologiczne do zawodników ale również uporządkowana metodycznie wiedza na temat treningu w poszczególnych kategoriach.
W szkoleniu dzieci i młodzieży występuje 5 filarów:
- Kreatywność - inspiracja do odważnej gry
- Intensywność - trening na wysokiej intensywności
- Indywidualizacja, szczegółowość - najważniejsze w treningu dzieci są umiejętności indywidualne
- Mentalność - budowanie w zawodniku poczucia własnej wartości
Poza powyższymi filarami szkolenia do których stosować się powinien każdy trener w treningu z dziećmi chciałbym przedstawić moje główne zasady i cele treningu którymi kieruję się w szkoleniu w zależności od wieku zawodników:
4-5 Lat:
- Trening składa się z gier i zabaw piłkarskich ubranych w opowieści bajkowe
- “Piłka i ja” - w treningu zajmujemy się tylko podstawowymi działaniami indywidualnymi takimi jak: prowadzenie piłki.
- Wszechstronne kształcenie ruchowe - sprawność ogólna
- Maksymalna ilość zawodników w grach 2x2/3x3
- Grabez ingerencji treneramin.50% treningu
- Śmiech i zabawa jako główny element treningu
6-7 lat:
- Trening składa się z gier i zabaw ale już niekoniecznie ubranych w opowieści bajkowe
- “Piłka i ja” - tak jak w młodszej grupie tak i w tej kategorii wiekowej w treningu najważniejsze są elementy indywidualne takie jak: prowadzenie piłki + gra 1x1
- Wszechstronne kształcenie ruchowe - sprawność ogólna , koordynacja ruchowa , koordynacyjne zdolności motoryczne a w szczególności: orientacja przestrzenna
- Gra bez ingerencji trenerastanowi min. 50% treningu
8-9 lat:
- Trening składa się z wszechstronnych zadań z piłką
- Nauczanie podstawowych elementów technicznych takich jak: czucie piłki, zwody, dryblingi, strzały, przyjęcia piłki w formie zabaw oraz gier zwracając szczególną uwagę na jakość wykonywania zadań
- Nauczanie podstawowych elementów taktyki indywidualnej takiej jak: przyjęcie piłki odpowiednią nogą i w odpowiednim kierunku, ustawienie zawodników w ataku i obronie względem gry
- Doskonalenie gry 1x1
- Wszechstronne kształcenie ruchowe - sprawność ogólna, koordynacja ruchowa, koordynacyjne zdolności motoryczne a w szczególności: orientacja przestrzenna i szybkość reakcji
- Różnego rodzaju gry stanowią min. 50% treningu
10-12 lat:
- Doskonalenie podstawowych elementów taktyki indywidualnej poznanych we wcześniejszym etapie
- Doskonalenie gry 1x1
- Doskonalenie gry w przewadze
- Gry zadaniowe jako jeden z głównych aspektów treningu
- Zapoznanie i nauczanie zawodników podstawowych zadań w piłce 7 osobowej
- Kontynuacja wszechstronnego kształcenia ruchowego - sprawność ogólna, koordynacja ruchowa, koordynacyjne zdolności motoryczne a w szczególności: orientacja przestrzenna, szybkość reakcji, zdolność dostosowania i przestawiania działań ruchowych, zdolność łączenia ruchów, zdolność czucia ruchów
- Budowanie podstawowych elementów gry: otwieranie gry, budowanie gry, zakończenie
- Różnego rodzaju gry stanowią min. 40%-50% treningu
Stosując powyższe zasady a także wykazując się cechami takimi jak: pasja, wiedza, konsekwencja i cierpliwość oraz mając na uwadze różnicę w potencjale i możliwościach psychofizycznych zawodników, trening piłkarski ma nadrzędny cel jakim jest zaszczepienie u dzieci poprzez uprawianie piłki nożnej miłości do sportu, zdrowego trybu życia, rywalizacji według zasad fair play co w przyszłości będzie miało pozytywny wpływ na dalsze życie sportowe i społeczne dziecka.
Na zakończenie chciałbym przytoczyć cytat Jurgena Kloppa,który według mnie idealnie obrazuje, że praca trenera piłkarskiego dzieci i młodzieży polega na tworzeniu przestrzeni do popełniania kontrolowanych błędów przez zawodników, a wyciąganie wniosków z popełnionych błędów zaprocentuje w dalszych etapach szkolenia.
Piłka nożna to gra , w którą nie można grać bez popełniania błędów!
TRENER TOBIASZ JARENTOWSKI
"Trener Tobiasz skutecznie łączy doświadczenie boiskowe z przygotowaniem merytorycznym. Jako trener stawia w pierwszej kolejności na przyjazną atmosferę zajęć, która w połączeniu z autorytetem i umiejętnościami powoduje że jego podopieczni cały czas notują progres". Mikołaj Lasek - Koordynator ds. Sportu
"Trener Jarentowski pracuje w Lech Poznań Football Academy od 2015 roku, co czyni go jednym z najbardziej doświadczonych trenerów w naszych strukturach. Jego praca jest wysoko oceniana zarówno przez dzieci, rodziców jak i władze Akademii. Prowadzi zajęcia z dziećmi w dwóch poznańskich lokalizacjach - Piątkowo i Rataje". -Dominik Czapczyk - Dyrektor LPFA