Zapraszamy do zapoznania się z najnowszym wpisem doktora Łukasza Bojkowskiego (głównego psychologa Lech Poznań Football Academy). Przypominamy, że podobne publikacje są przygotowywane specjalnie dla Państwa i udostępniane co miesiąc.

Serdecznie zapraszamy do lektury!

---

Dziesięć zasad pozytywnej współpracy rodzica z trenerem

            W aktywności sportowej dzieci i młodzieży szczególną uwagę powinno przykładać się do kształtowania pozytywnych relacji w tak zwanym zespole kompletnym, czyli w triadzie rodzic – trener – dziecko. Relacje te powinny wskazywać na otwartą i konstruktywną komunikację oraz respektowanie autonomii i asertywnego stanowiska każdej ze stron. Ważną rolę odgrywa tu także umiejętność nie wchodzenia w zakres kompetencji szkoleniowca, który od momentu rozpoczęcia przez młodego człowieka regularnych zajęć sportowych staje się jedną z osób odpowiedzialnych za jego sportowy i pozasportowy rozwój.

            Formułując reguły pozytywnej współpracy rodziców z trenerami (Czajkowski, 2008; Martens, 2004) podkreśla się przede wszystkim, że:

1. Efekty konstruktywnej komunikacji wpływają na możliwości budowania drużyny, rozwój młodego zawodnika oraz jego relacje z kolegami.
2. Głównym zadaniem trenera i rodzica w ich boiskowej relacji powinno być jasne uzgodnienie form współpracy. Porozumienie takie musi klarownie formułować oczekiwania dotyczące ról i zasad postępowania oraz celów trenowanego zespołu.
3. Rodzice mają prawo i obowiązek czuwać nad prawidłowym rozwojem swojego dziecka. Dlatego ich pytania kierowane do trenera powinny być uważane za naturalny element współpracy.
4. Rodzice mają prawo oczekiwać od trenera cyklicznych zebrań (na przykład raz na miesiąc, raz na kwartał), podczas których będą mieli okazję do omówienia spraw bieżących, w tym tematów szkoleniowych, organizacyjnych i wychowawczych.
5. W czasie rozmowy rodzice powinni oczekiwać od trenera szczerości, jasnych i precyzyjnych komunikatów, które będą pozbawione obietnic nie znajdujących pokrycia w rzeczywistości.
6. Rodzic nie powinien ingerować w zasady ustalone na treningach. Wiele z nich wprowadza potrzebny poziom dyscypliny, ale także wpływa na konkretne umiejętności czy zachowania (potrzebne choćby w okresie dorosłości). W szczególnych sytuacjach warto jednak zwrócić się do trenera z prośbą o omówienie poszczególnych (niejasnych) reguł na wspólnym spotkaniu.
7. Opiekunowie nie powinni podważać autorytetu trenera w oczach dziecka.
8. Trener koncentrujący się na konsekwentnej i stanowczej komunikacji z opiekunami, nie może „karać” dzieci za ewentualne nagminne zachowania rodziców.
9. Rodzice obserwujący zajęcia sportowe nie powinni ingerować w pracę trenera, co dotyczy także czasu meczów i turniejów. To sportowy nauczyciel jest w tym czasie główną osobą odpowiedzialną za rozwój młodego zawodnika, jak i jego bezpieczeństwo.
10. Opiekunowie muszą wiedzieć, że w przypadku naruszania przez nich wcześniej określonych zasad to trener ma obowiązek zwrócić im uwagę, a w skrajnych i uzasadnionych przypadkach (nawet) wyprosić z obiektu.

            Reasumując zwraca się szczególną uwagę na to, że trener powinien traktować współpracujących z nim rodziców przede wszystkim jak partnerów, rozmawiać z nimi o najbliższych celach szkoleniowych czy aktualnym poziomie rozwoju dziecka i zespołu. Jednocześnie musi jasno określać poszczególne role i zadania.

            Rodzice powinni natomiast wspierać sportowego nauczyciela ich dziecka, jak i akceptować (w razie wątpliwości pytać, nie krytykować) jego decyzje w zakresie różnych rozwiązań: szkoleniowych czy organizacyjnych. Nie mogą przy tym bezpodstawnie podważać jego autorytetu i kwalifikacji, ani angażować się w prowadzone przez niego zajęcia w sposób zbyt emocjonalny.

            Osobom zainteresowanym wskazaną tematyką poleca się następujące prace:

1. Czajkowski, Z. (2008). Istota i znaczenie umiejętności społecznych trenera. W: IDŌ – Ruch dla Kultury/Movement for Culture. Studia Dydaktyczne. 8, 72-85.
2. Martens, R. (2004). Successful Coaching. 3 ed. Champaign: Human Kinetics.

---

dr Łukasz Bojkowski – Główny Psycholog Lech Poznań Football Academy. Pracownik Zakładu Psychologii Akademii Wychowania Fizycznego im. E. Piaseckiego w Poznaniu. Doktor nauk o kulturze fizycznej. Absolwent psychologii wspierania rozwoju (Uniwersytet SWPS) oraz wychowania fizycznego (AWF w Poznaniu). Członek Polskiego Towarzystwa Psychologicznego (PTP). Wielokrotny czynny uczestnik ogólnopolskich i międzynarodowych konferencji naukowych. Laureat pierwszej edycji konkursu o stypendium prof. Z. Pietrasińskiego. Autor lub współautor ponad 40. prac naukowych i popularnonaukowych z zakresu psychologii, sportu oraz zdrowia, a także książek: „Wybrane próby testowe sprawności fizycznej ogólnej” (2014) i „Komunikacja interpersonalna w sporcie” (2016).