Współpraca trenera z psychologiem a korzyści młodych zawodników

Korzyści wynikające ze współpracy trenera sportu z psychologiem dotyczą między innymi rozwijania kompetencji interpersonalnych, szkoleniowych i podnoszenia jakości zajęć treningowych, których beneficjentami powinni być zawsze młodzi adepci sportu. Mimo to wielu trenerów wciąż niechętnie podejmuje się takiej współpracy, obawiając się na przykład przejęcia przez psychologa części ich obowiązków. Czy słusznie? Przedstawiając ogólne korzyści wynikające z omawianej współpracy, należy przede wszystkim wyjaśnić czym tak naprawdę zajmuje się psycholog, który współpracuje z trenerami, niepełnoletnimi sportowcami i ich rodzicami.

Osoba podejmująca się pracy jako psycholog w klubie sportowym jest przede wszystkim specjalistą zajmującym się wyjaśnianiem i opisywaniem psychologicznych aspektów występujących w sporcie. Jest przy tym odpowiedzialna za ich praktyczne wykorzystanie, czyli pracę z technikami i metodami usprawniającymi działanie. Mylącym jest zatem pogląd, że osoba taka wykształcona jest jedynie w obszarze diagnozy i pracy psychoterapeutycznej. Myślenie takie przysłania bowiem wartości wynikające z aktywności psychoedukacyjnych, warsztatowych, konsultacyjnych i szkoleniowych, wspierających w stawaniu się coraz lepszym zgodnie z aktualnymi oraz indywidualnymi potrzebami.

Co zatem mogą uzyskać trenerzy i zawodnicy z takiej relacji? Z uwagi na to, że wielu nauczycieli sportu wykorzystuje w swojej praktyce określone metody i techniki psychologiczne nawet o tym nie wiedząc (pracując na przykład nad koncentracją czy relaksacją swoich zawodników), współpraca taka może pomóc pracować im w sposób bardziej świadomy, a przez to skuteczny. Ponadto psycholog może pomagać sprawniej określać aktualne możliwości i rezerwy, wyznaczać wspólne cele, pracować nad poprawą komunikacji, umiejętnością koncentracji, nauką radzenia sobie ze stresem czy konfliktami. Jednocześnie może współpracować indywidualnie z samymi zawodnikami (z różnych inicjatyw) czy wspierającymi ich rodzicami i opiekunami, nie ingerując przy tym w zakres ich kompetencji (wiedzy i umiejętności już posiadanych, jak i tych wymagających doskonalenia). Współpraca taka powinna opierać się jednak na obustronnym szacunku, wyznaczonym zakresie obowiązków i zasad (o czym była mowa w jednym z poprzednich wpisów), który ma bezpośredni wpływ na wychowanie i rozwój młodego zawodnika.  Nabiera to także istotnego znaczenia, gdy podkreślimy, że klubowy psycholog współpracujący z trenerami i dziećmi nie skupia się jedynie na boiskowych osiągnięciach i trudnościach (w tym na zasobach i deficytach), ale pomaga także kształtować postawy i kompetencje pozasportowe, w tym szkolne czy towarzyskie.

Konsultacja i korekty: Agnieszka Świątkowska (Zakład Psychologii AWF w Poznaniu)

---

dr Łukasz Bojkowski – Główny Psycholog Lech Poznań Football Academy. Pracownik Zakładu Psychologii Akademii Wychowania Fizycznego im. E. Piaseckiego w Poznaniu. Wykładowca Uniwersytetu Dzieci. Doktor nauk o kulturze fizycznej. Absolwent psychologii wspierania rozwoju (Uniwersytet SWPS), wychowania fizycznego oraz studiów III stopnia z dziedziny nauk o zdrowiu (AWF w Poznaniu). Członek Polskiego Towarzystwa Psychologicznego (PTP) oraz Polskiego Stowarzyszenia Terapeutów Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach (PSTTSR). Laureat pierwszej edycji konkursu o stypendium prof. Z. Pietrasińskiego. Autor lub współautor licznych prac naukowych i popularnonaukowych, a także książek: „Wybrane próby testowe sprawności fizycznej ogólnej” (2014) i „Komunikacja interpersonalna w sporcie” (2016).